Nếu có dịp về An Giang, du khách sẽ thấy nơi đây có nhiều địa điểm du lịch nổi tiếng. Trong số các địa điểm nên đến, có một cù lao đặc biệt về cả bề dày lịch sử và các hoạt động lễ hội, du lịch, đó là cù lao Giêng.

Cù lao Giêng cách trung tâm TP.Long Xuyên khoảng 25km, cách TP.Châu Đốc khoảng 60km. Nơi đây đại diện cho văn hóa miệt vườn và còn lưu giữ nhiều dấu tích của thuở khai hoang. Qua bến đò Rạch Sâu, chúng tôi về thăm cù lao Giêng trải dài trên 3 xã: Tấn Mỹ, Mỹ Hiệp, Bình Phước Xuân, huyện Chợ Mới vào một ngày đầu năm. Giữa bốn bề sông nước là không gian rợp bóng mát của những vườn cây trái trĩu cành và di tích độc đáo. Vẻ đẹp của thiên nhiên, đất trời xứ này thanh bình như muôn đời vẫn thế!

Đến nay, cù lao Giêng vẫn là nơi ghi dấu đại diện cho văn hóa miệt vườn. Ngoài ra, nơi đây còn tập trung các cơ sở thờ tự có từ xưa. Đến cù lao Giêng, du khách còn được tham quan các vườn cây ăn trái, trang trại sinh thái ven sông, nuôi cá lồng bè trên sông Tiền, làng nghề truyền thống như đóng xuồng, nghề mộc, đan giỏ nylon; thưởng thức đờn ca tài tử, ngắm hoàng hôn trên sông Tiền,...

Tương truyền, thời Pháp thuộc, nơi đây có cả bến đò lớn, bến xe ngựa. Có cả 2 cột dây thép dựng bên cù lao và bên kia sông để tiện liên lạc với đất liền. Không những vậy, lúc đó còn có các chuyến tàu thủy đi Nam Vang - Sài Gòn cũng thường ghé cù lao Giêng rước khách. Hiện tại, trên cù lao vẫn còn nhiều dấu tích của một thời lịch sử này.

Thánh đường cù lao Giêng - nơi được mệnh danh là nhà thờ cổ đẹp nhất miền Tây

Cù lao Giêng có nhiều kiến trúc cổ, trong đó không nên bỏ qua Thánh đường cù lao Giêng được mệnh danh là nhà thờ cổ đẹp nhất miền Tây. Thánh đường cù lao Giêng (còn gọi là Thánh đường họ Đầu Nước) là nhà thờ thuộc Giáo phận Long Xuyên. Công trình này được khởi công xây dựng từ năm 1875 đến năm 1887 mới hoàn thành (sau nhà thờ Đức Bà ở Sài Gòn một thời gian ngắn).

Được biết, đây là ngôi nhà thờ đầu tiên của miền Tây Nam bộ tính từ hạ lưu sông Mê Kông được thiết kế theo phong cách kiến trúc Roman - một loại hình kiến trúc phổ biến ở các nước phương Tây, chủ yếu là Trung Âu và Tây Âu. Vật liệu xây dựng nhà thờ hầu hết được mang từ Pháp sang. Sức chứa của thánh đường khoảng 300 người. Hiện tại, công trình vẫn nguyên vẹn với thời gian. Đây là niềm tự hào của người dân xứ đạo sống trên cù lao.

Tu viện Chúa Quan Phòng là một trong những công trình giá trị nhất trên cù lao Giêng. Được thành lập năm 1874, tu viện mang nét rêu phong, trầm mặc với thời gian, toát lên vẻ cổ kính, lâu đời, tạo cảm giác hoài cổ trong cái nhìn đầu tiên đối với du khách. Hiện nay, cơ sở chính của dòng nữ tu trên được đặt tại TP.Cần Thơ, còn cơ sở ở cù lao Giêng chỉ còn là nơi an dưỡng của các nữ tu già yếu thuộc dòng tu này.

Ngoài ra, đến với cù lao Giêng, du khách có thể chiêm ngưỡng các ngôi chùa đẹp. Trong đó, phải kể đến chùa Phật giáo cổ kính như chùa Bà Lê (Phước Hội tự) cũng là di tích lịch sử cách mạng được công nhận cấp quốc gia; Thành Hoa tự (còn gọi là chùa Ông Đạo Nằm) ở xã Tấn Mỹ; chùa Phước Minh còn gọi là chùa Bà Vú ở xã Bình Phước Xuân, mang nhiều huyền thoại; nổi bật nhất là chùa Phước Thành - một công trình kiến trúc nghệ thuật tuyệt đẹp.

Nơi đây còn có phủ thờ Nguyễn tộc hay còn gọi là lăng Ba Quan Thượng Đẳng, có từ năm 1909, được trùng tu, xây dựng theo kiến trúc cổ, mặt hướng ra sông Tiền. Vào phủ, du khách sẽ gặp các công trình chạm, lộng gỗ tinh xảo và các vật dụng trưng bày như khánh, biển, liễn thờ, một số đầu tứ linh bằng gốm sứ còn khá nguyên vẹn. Hàng năm, vào các ngày 25, 26 và 27 tháng 6 Âm lịch, phủ thờ Ba Quan Thượng Đẳng diễn ra nghi lễ cổ truyền độc đáo,...

Nằm biệt lập giữa bốn bề sông nước, vùng đất này chứa cả một quần thể di tích nhiều tôn giáo khác nhau. Đến cù lao Giêng, du khách còn được hòa mình vào không khí trong lành, tươi mát của “vương quốc" xoài, thưởng thức các món ăn vùng sông nước miền Tây,... để lắng đọng lòng mình trong làn gió sông Tiền man mát. Lòng thư thái, bình yên hơn giữa một vùng cù lao xanh mượt./.